Hoe raak je besmet met HPV?

HPV het humaan papillomavirus is een virus waar bijna iedereen vroeg of laat mee in aanraking komt. Toch heerst er nog veel onduidelijkheid over hoe je het oploopt. Raak je besmet via onveilige seks? Kan je het ook krijgen zonder penetratie? En hoe zit het met zoenen of aanrakingen?

In dit artikel leggen we je glashelder uit hoe HPV wordt overgedragen, wat je risico’s zijn, en vooral: wat je kunt doen om jezelf en je partner(s) te beschermen.

Wat is HPV precies?

HPV is een seksueel overdraagbaar virus. Of beter gezegd: een groep van meer dan 100 virustypen, waarvan sommige onschuldig zijn en andere mogelijk ernstige gevolgen kunnen hebben. Veel mensen raken besmet zonder dat ze het doorhebben en zonder dat ze ooit klachten krijgen.

De belangrijkste overdrachtsroute: huid op huid contact

HPV wordt overgedragen via direct huid op huid contact, met name tijdens seksueel contact. Dat betekent:

• Vaginale seks

• Anale seks

• Orale seks

• Genitaal contact zonder penetratie

Je hoeft dus geen penetrerende seks te hebben gehad om besmet te raken. Een besmetting kan al plaatsvinden door het wrijven van huid op huid in het genitale gebied.

Waarom bescherming geen garantie biedt

Condooms en beflapjes helpen om het risico op overdracht te verkleinen, maar ze beschermen niet volledig. HPV kan zich namelijk ook bevinden op huiddelen die niet bedekt worden door een condoom. Daarom kan zelfs veilige seks alsnog leiden tot besmetting.

Toch is veilig vrijen wél verstandig. Het verkleint je kans op infectie en beschermt ook tegen andere soa’s zoals chlamydia, gonorroe en hiv.

Kun je besmet raken door zoenen?

De kans op besmetting via zoenen is klein, maar niet uitgesloten. Sommige HPV-typen kunnen zich nestelen in het mond en keelgebied. Bij intensief en langdurig oraal contact, vooral met meerdere partners, neemt de kans toe. Ook hier geldt: hoe meer contactmomenten, hoe groter het risico.

Kan je HPV krijgen via vingers of seksspeeltjes?

Ja, dat kan. Het virus kan korte tijd overleven op vingers of op oppervlakken zoals seksspeeltjes. Als deze in aanraking komen met slijmvliezen, kan er overdracht plaatsvinden. Reinig seksspeeltjes dus altijd goed en gebruik bij voorkeur een condoom of hoesje tijdens gebruik.

Is HPV overdraagbaar zonder zichtbare klachten?

Absoluut. De meeste mensen die HPV bij zich dragen, merken daar niets van. Geen wratten, geen jeuk, geen pijn. Juist daarom wordt het virus vaak onbedoeld doorgegeven. Iemand die zelf geen symptomen heeft, kan dus tóch besmettelijk zijn.

Wie loopt risico op besmetting?

Iedereen die seksueel actief is, loopt risico. Dat geldt ongeacht geslacht, seksuele voorkeur, leeftijd of aantal partners. De meeste mensen raken besmet in de eerste jaren na hun seksuele debuut, maar ook later in het leven blijft het risico bestaan  vooral bij nieuwe of wisselende partners.