PrEP opbouwtijd en timing

PrEP is een krachtig middel om jezelf te beschermen tegen hiv, maar het werkt niet direct na de eerste pil. Je lichaam heeft tijd nodig om voldoende medicatie op te nemen en een beschermend niveau op te bouwen. Hoe lang dat duurt, hangt af van het soort seks dat je hebt: anale seks of vaginale (of frontale) seks.

In dit artikel leggen we stap voor stap uit hoe de opbouwtijd werkt, waarom er een verschil is en hoe je de timing van je PrEP gebruik goed afstemt.

Waarom is opbouwtijd nodig bij PrEP?

PrEP bevat stoffen die zich ophopen in je bloed en lichaamsweefsels. Pas wanneer er genoeg medicatie aanwezig is, kan het effectief voorkomen dat hiv zich in je lichaam nestelt.

• Bij anale seks is er minder tijd nodig, omdat de medicatie zich snel ophoopt in het rectumweefsel.

• Bij vaginale of frontale seks duurt dit langer, omdat de medicatie trager en minder geconcentreerd in de vaginale of frontale weefsels doordringt.

Daarom gelden er verschillende opbouwtijden, afhankelijk van jouw situatie.

Opbouwtijd bij anale seks

Heb je (voornamelijk) anale seks? Dan geldt:

• Na 7 dagen dagelijks gebruik van PrEP ben je volledig beschermd.

• Bij 2-1-1 gebruik (on demand) werkt PrEP ook, zolang je het schema exact volgt: 2 pillen voor de seks, daarna 1 pil na 24 uur en nog 1 pil na 48 uur.

Dit maakt dat PrEP bij anale seks relatief snel betrouwbaar is.

Opbouwtijd bij vaginale of frontale seks

Bij vaginale of frontale seks is de situatie anders. Hier is meer tijd nodig om voldoende bescherming op te bouwen:

• Na 21 dagen dagelijks gebruik ben je volledig beschermd.

• Het on demand schema (2-1-1) is hier niet veilig, omdat de medicatie niet op tijd in de juiste concentratie aanwezig is.

Dat betekent dat mensen die vaginale of frontale seks hebben altijd dagelijks PrEP moeten slikken om zeker te zijn van bescherming.

Waarom is er verschil in opbouwtijd?

Dit verschil komt doordat de opname en verspreiding van PrEP niet overal in het lichaam hetzelfde verloopt. In het rectumweefsel bereikt de medicatie snel hoge concentraties, terwijl dit in de vaginale of frontale weefsels trager en minder efficiënt gebeurt.

Dit is puur biologisch en heeft niets te maken met hoe je de pillen slikt. Daarom is het belangrijk om de juiste opbouwtijd aan te houden.

Wat betekent dit voor jou in de praktijk?

• Heb je anale seks? Dan kun je kiezen tussen dagelijks gebruik of 2-1-1, mits je het schema correct volgt.

• Heb je vaginale of frontale seks? Dan moet je dagelijks slikken en een opbouwtijd van 21 dagen respecteren.

Wat als je PrEP tijdelijk stopt?

Als je een tijdje stopt met PrEP, bijvoorbeeld omdat je geen seks hebt of omdat je medicatie op is, moet je bij het opnieuw starten weer rekening houden met de opbouwtijd:

• 7 dagen bij anale seks

• 21 dagen bij vaginale of frontale seks

Dit zorgt ervoor dat je lichaam weer voldoende medicatie heeft opgebouwd om je te beschermen.

Timing en consequent gebruik

Naast de opbouwtijd is timing ook belangrijk. Zorg dat je je pillen dagelijks rond hetzelfde tijdstip inneemt. Dit maakt het makkelijker om consequent te zijn en vergroot de betrouwbaarheid van PrEP.

Heb je moeite met onthouden? Zet een alarm in je telefoon of gebruik een pillendoosje.

Combineren met testen en controles

PrEP beschermt tegen hiv, maar niet tegen andere SOA’s. Daarom horen regelmatige testen standaard bij PrEP gebruik:

• Elke 3 maanden een hiv test

• Elke 3 maanden een SOA test

• Jaarlijks een nierfunctie controle

Bij ikwilvanmijnsoaaf.nl kun je eenvoudig en discreet een SOA-thuistest bestellen om je gezondheid naast PrEP goed te monitoren.

Samenvatting: opbouwtijd en timing van PrEP

• Bij anale seks: 7 dagen opbouwtijd, of direct volgens 2-1-1 schema.

• Bij vaginale of frontale seks: 21 dagen opbouwtijd, altijd dagelijks gebruik.

• Na stoppen opnieuw de volledige opbouwtijd respecteren.

• Consequent slikken en regelmatig testen maken PrEP veilig en effectief.

Door rekening te houden met de juiste opbouwtijd en timing gebruik je PrEP op de manier die het beste bij jou past. Zo geniet je van zekerheid én vrijheid in je seksleven.