RIVM roept op tot nieuwe landelijke campagne voor condoomgebruik: waarom dit belangrijker is dan ooit

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om opnieuw een landelijke campagne te starten die het gebruik van condooms actief stimuleert. Deze oproep komt niet uit het niets. Onderzoek laat zien dat het condoomgebruik de laatste jaren afneemt in vrijwel alle leeftijdsgroepen, ongeacht seksuele voorkeur. En dat terwijl het belang van veilige seks groter is dan ooit, nu soa’s zoals gonorroe, syfilis en hiv wereldwijd en ook in Nederland weer in opmars zijn.

In dit artikel leggen we uit waarom condooms onmisbaar blijven, welke risico’s de afname in gebruik met zich meebrengt en hoe jij eenvoudig zekerheid kunt krijgen met een soa test als je twijfelt. Want seksuele gezondheid gaat niet alleen over bescherming, maar ook over duidelijkheid, toegankelijkheid en zorg zonder oordeel.

De terugloop van condoomgebruik

Uit cijfers van het RIVM blijkt dat steeds minder mensen standaard een condoom gebruiken tijdens seksuele contacten. Waar het condoom vroeger hét symbool was van veilige seks, lijkt het tegenwoordig vaker achterwege gelaten te worden. De redenen daarvoor zijn divers. Sommige mensen vertrouwen op andere vormen van anticonceptie zoals de pil of een spiraaltje en vergeten dat die wel zwangerschap voorkomen, maar geen bescherming bieden tegen soa’s. Anderen laten zich leiden door het idee dat soa’s wel meevallen of dat het risico klein is.

Toch zijn deze aannames gevaarlijk. Gonorroe, syfilis en chlamydia komen de laatste jaren juist vaker voor. Zeker onder jongeren en mannen die seks hebben met mannen neemt het aantal diagnoses alarmerend toe. Een condoom is nog altijd de meest directe en effectieve manier om jezelf en je partner te beschermen.

Waarom condooms onmisbaar blijven

Condooms zijn het enige voorbehoedsmiddel dat zowel beschermt tegen zwangerschap als tegen soa’s. Het vormt een fysieke barrière die voorkomt dat bacteriën en virussen worden overgedragen tijdens seksueel contact. Daarmee verklein je de kans op infecties zoals hiv, chlamydia, gonorroe en syfilis aanzienlijk.

Een bijkomend voordeel is dat condooms makkelijk verkrijgbaar zijn, goedkoop en dat er tegenwoordig allerlei varianten bestaan die inspelen op comfort en gevoel. Toch blijkt dat dit vaak niet genoeg is om het gebruik vanzelfsprekend te houden. Daarom pleit het RIVM nu voor een grootschalige campagne die condoomgebruik weer normaal maakt en schaamte of ongemak wegneemt.

De risico’s van minder bescherming

De daling van condoomgebruik gaat hand in hand met een stijging van het aantal soa’s. Het RIVM rapporteerde dat vooral ernstige soa’s zoals syfilis en hiv vaker worden vastgesteld. Dat is zorgelijk omdat deze infecties grote gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid als ze niet tijdig ontdekt en behandeld worden.

Een gemiste bescherming leidt niet alleen tot persoonlijke risico’s maar ook tot maatschappelijke gevolgen. Elke niet ontdekte of onbehandelde soa kan zich verspreiden naar anderen. Hoe meer mensen onbeschermde seks hebben, hoe groter de kans op een toename van infecties in de samenleving.

Campagnes maken verschil

Nederland kent een rijke geschiedenis van succesvolle publiekscampagnes rondom veilige seks. Denk aan de iconische “Seks is lekker, maar met een condoom is het veiliger”-campagnes uit de jaren 90. Deze acties hebben destijds een grote rol gespeeld in de normalisering van condoomgebruik, zeker in de strijd tegen hiv.

Toch is de urgentie sindsdien wat weggezakt. De huidige generatie jongeren heeft die campagnes niet bewust meegemaakt en groeit op in een tijd waarin andere gezondheidskwesties zoals corona meer aandacht kregen. Het RIVM benadrukt daarom dat het tijd is om condoomgebruik opnieuw op de agenda te zetten en vooral jonge mensen duidelijk te maken dat soa’s nog steeds reëel en risicovol zijn.

De rol van testen naast bescherming

Een condoom is de eerste verdedigingslinie, maar geen garantie van honderd procent. Er kan altijd een scheurtje ontstaan of een moment zijn waarop je toch onbeschermde seks hebt gehad. Daarom blijft het doen van een soa test cruciaal. Zo weet je zeker of je iets hebt opgelopen en kun je tijdig behandelen.

Bij Ikwilvanmijnsoaaf.nl maken we dit proces eenvoudig en discreet. Onze soa-thuistesten bestel je anoniem online en je ontvangt de test vaak dezelfde dag nog in huis. Je neemt zelf het monster af en stuurt het naar ons ISO-gecertificeerde laboratorium. Binnen enkele dagen heb je de uitslag. Is die positief, dan bieden onze BIG-geregistreerde artsen directe ondersteuning en regelen we via betrouwbare apotheken een snelle behandeling. Zo heb je niet alleen zekerheid maar ook meteen een oplossing.

De psychologische drempel

Veel mensen vinden het lastig om condooms te gebruiken of een soa test aan te vragen omdat er nog altijd een taboe rust op seksuele gezondheid. Schaamte, angst voor oordeel of simpelweg gebrek aan kennis spelen hierbij een rol. Precies daarom is een landelijke campagne zo belangrijk. Het doorbreekt het stilzwijgen en normaliseert het gesprek over veilig vrijen.

Bij Ikwilvanmijnsoaaf.nl vinden we dat seksuele gezondheid nooit een reden tot schaamte mag zijn. Iedereen kan een soa oplopen. Het is een medisch feit, geen moreel oordeel. Door laagdrempelige thuistesten en betrouwbare begeleiding aan te bieden nemen wij die drempel weg.

Jongeren en risicogroepen extra kwetsbaar

Uit de cijfers van het RIVM blijkt dat vooral jongeren en mannen die seks hebben met mannen kwetsbaar zijn voor soa’s. In deze groepen is het condoomgebruik de afgelopen jaren het sterkst afgenomen terwijl het aantal soa-diagnoses stijgt. Dat maakt hen een belangrijke doelgroep voor de campagne. Door open en eerlijk te communiceren over risico’s en oplossingen kan veel ellende voorkomen worden.

Wat jij nu al kunt doen

Een landelijke campagne kan helpen maar uiteindelijk begint veiligheid bij jezelf. Jij kunt vandaag al stappen zetten om je gezondheid te beschermen. Zorg dat je condooms in huis hebt, bespreek met je partner het belang van veilig vrijen en schroom niet om een soa test te doen als je twijfelt. Hoe eerder je duidelijkheid hebt, hoe sneller je een eventuele infectie kunt behandelen en hoe beter je voorkomt dat je anderen besmet.

Met een soa-thuistest van Ikwilvanmijnsoaaf.nl regel je dit zonder gedoe. Je hoeft geen afspraak te maken, niet in de wachtkamer te zitten en geen schaamte te voelen. Gewoon duidelijkheid in jouw eigen tempo en in jouw eigen omgeving.

Conclusie

De oproep van het RIVM voor een nieuwe landelijke campagne om condoomgebruik te stimuleren is broodnodig. De daling in gebruik en de stijging van ernstige soa’s laten zien dat we het gesprek over veilige seks opnieuw moeten voeren. Condooms zijn nog altijd de meest effectieve manier om soa’s te voorkomen maar ze moeten wel consequent gebruikt worden.

Door daarnaast regelmatig een soa test te doen neem je je gezondheid echt serieus. Bij Ikwilvanmijnsoaaf.nl staan we klaar om jou daarin te ondersteunen. Toegankelijk, discreet en zonder oordeel. Want seksuele gezondheid is voor iedereen en mag nooit afhankelijk zijn van schaamte of wachttijden.