Wat is PEP?

Hoe werkt PEP

PEP bestaat uit een combinatie van hiv-remmende medicijnen. Deze middelen zorgen ervoor dat het virus zich niet kan vermenigvuldigen en zich niet blijvend kan nestelen in het lichaam.

• Je slikt meestal dagelijks meerdere pillen, vier weken lang.

• Gedurende die periode is het belangrijk dat je de medicijnen stipt en consequent inneemt.

• Na afloop volgt er een controle om te kijken of de behandeling succesvol was.

PEP is dus geen vaccin, maar een kuur die je tijdelijk beschermt.

Hoe effectief is PEP

Als PEP op tijd wordt gestart en correct wordt gebruikt, kan het de kans op een hiv-besmetting sterk verkleinen. De behandeling is echter nooit 100 procent gegarandeerd. Daarom blijft het belangrijk om voorzichtig te zijn en preventieve maatregelen zoals condooms en PrEP te overwegen.

Artsen benadrukken dat PEP een noodoplossing is, geen standaard methode van bescherming. Het is bedoeld voor uitzonderlijke situaties waarin iets misgaat of onverwachts gebeurt.

Bijwerkingen van PEP

Zoals bij alle medicijnen kunnen er bijwerkingen optreden. Niet iedereen ervaart dit, maar mogelijke klachten zijn:

• Misselijkheid of maagklachten

• Hoofdpijn

• Vermoeidheid

• Diarree

• Slaapproblemen

De meeste mensen vinden deze bijwerkingen vervelend maar draaglijk. Ze verdwijnen vaak na een paar dagen. Omdat het om een korte kuur van 28 dagen gaat, zijn de klachten tijdelijk.

Waar kun je PEP krijgen

PEP is geen medicijn dat je zomaar bij de apotheek kunt kopen. Het is alleen beschikbaar via:

• Spoedeisende hulp van ziekenhuizen

• GGD’s die een speciale PEP-dienst hebben

• Seksuele gezondheidsklinieken

Het is belangrijk om bij een risicosituatie meteen te bellen en aan te geven dat je PEP nodig hebt. Je wordt dan vaak direct beoordeeld en geholpen.

Kosten van PEP

De kosten voor PEP kunnen variëren en hangen af van je zorgverzekering en de reden van gebruik. In Nederland wordt PEP vaak vergoed als je de medicijnen nodig hebt na een beroepsmatig ongeluk (bijvoorbeeld in de zorg). Voor privé-situaties kunnen er kosten aan verbonden zijn.

Het is verstandig om dit met je zorgverzekeraar te controleren. Belangrijker dan de kosten is echter dat je gezondheid beschermd wordt.

Wat is het verschil tussen PEP en PrEP

PEP en PrEP lijken qua naam op elkaar, maar zijn heel verschillend.

• PEP: een noodbehandeling die je ná een risicosituatie neemt, maximaal 72 uur erna, gedurende 28 dagen.

• PrEP: een preventieve behandeling die je vooraf gebruikt om je structureel te beschermen tegen hiv, vooral bedoeld voor mensen met een hoog risico.

Zie PEP dus als de brandblusser die je pakt als er brand uitbreekt, terwijl PrEP de rookmelder is die je continu beschermt.

Wat gebeurt er na een PEP-behandeling

Na het afronden van de 28 dagen wordt altijd gecontroleerd of PEP effectief is geweest. Je krijgt meerdere hiv-testen:

• Meteen bij de start van de kuur.

• Enkele weken na afloop.

• Soms nogmaals na drie maanden.

Deze opvolging is belangrijk om met zekerheid vast te stellen dat je niet besmet bent geraakt. Daarnaast kan de arts ook advies geven over hoe je in de toekomst beter risico’s kunt vermijden.

Veel misverstanden over PEP

Omdat PEP nog niet bij iedereen bekend is, bestaan er veel misverstanden. Laten we de belangrijkste duidelijk maken:

• PEP is geen morning-afterpil: het is een volledige kuur van 28 dagen.

• PEP werkt niet tegen andere SOA’s: het beschermt alleen tegen hiv. Voor andere SOA’s moet je je apart laten testen.

• PEP is geen standaard bescherming: het is bedoeld voor noodsituaties, niet als vervanging van condooms of PrEP.

• PEP werkt niet als je te laat begint: na 72 uur heeft het geen zin meer.

Hoe voorkom je dat je PEP nodig hebt

Natuurlijk is het beter om te voorkomen dat je PEP nodig hebt. Dat doe je door:

• Altijd condooms te gebruiken bij seks.

• Regelmatig een SOA-test te doen.

• Met je partner(s) open te praten over seksuele gezondheid.

• PrEP te overwegen als je structureel een hoger risico loopt.

Zo maak je PEP hopelijk nooit nodig, maar weet je wel dat het er is voor noodgevallen.

Conclusie

PEP is een noodbehandeling die kan voorkomen dat je hiv oploopt na een risicovolle situatie. Het bestaat uit hiv-remmers die je vier weken lang slikt, en je moet er zo snel mogelijk mee beginnen, liefst binnen 2 uur en uiterlijk binnen 72 uur.

PEP is effectief, maar niet waterdicht en zeker geen vervanging voor condooms of preventieve middelen zoals PrEP. Zie het als een vangnet voor situaties waarin iets onverwachts gebeurt.

Bij ikwilvanmijnsoaaf.nl vinden we het belangrijk dat mensen goede en betrouwbare informatie hebben over seksuele gezondheid. PEP kan levens redden, maar alleen als je weet wat het is en hoe je er op tijd gebruik van maakt.